- Nederland speelt de laatste jaren een kleinere rol bij internationale belastingontwijking, volgens DNB.
- Toch wijst DNB erop dat de totale stroom investeringen in Nederland die doorstromen naar andere landen niet is gedaald.
- Internationaal kreeg Nederland geregeld kritiek, omdat het land een spil zou zijn in wereldwijde belastingontwijking.
- Lees ook: EU-landen lopen jaarlijks meer dan €100 miljard mis door belastingontwijking van behendige multinationals
Nederland speelt de laatste jaren een kleinere rol bij internationale belastingontwijking, komt naar voren uit een analyse van De Nederlandsche Bank (DNB). De stroom geld die ons land binnenkomt en direct weer verlaat op weg naar belastingparadijzen is sinds 2020 een stuk kleiner dan in de voorgaande jaren, signaleert de centrale bank.
Dankzij de vele belastingverdragen met andere landen was het voor multinationals aantrekkelijk om winsten via Nederlandse brievenbusfirma’s naar landen met een zeer gunstig belastingregime te sluizen. Het gaat dan bijvoorbeeld om winsten uit dividend, rentebetalingen of royalty’s die naar landen als Bermuda of de Kaaimaneilanden gaan.
Die geldstroom vanuit Nederland naar dit soort “laagbelastende jurisdicties” bedroeg tussen 2017 en eind 2019 gemiddeld 37 miljard euro. In 2020 daalde dat bedrag naar 5 miljard euro en in de daaropvolgende jaren schommelde de geldstroom naar belastingparadijzen tussen de 10 miljard en 7 miljard euro.
Nederland blijft belangrijke schakel voor geldstromen van internationale bedrijven
DNB wijst erop dat de totale stroom investeringen in Nederland die doorstromen naar andere landen juist niet is gedaald. In 2022 en 2023 lag die rond de 324 miljard euro. In 2019 ging het nog om 283 miljard euro. Bedrijven die in Nederland zijn opgericht voor de doorstroom van winsten blijven volgens DNB een grote rol spelen.
Internationaal kreeg Nederland geregeld kritiek omdat het land een spil zou zijn in wereldwijde belastingontwijking, waardoor overheden van ontwikkelingslanden veel inkomsten mislopen. Sommige landen, zoals Oeganda, zouden bepaalde belastingen helemaal niet kunnen heffen door de rol van Nederland, schreef het Centraal Planbureau enkele jaren geleden.
DNB noemt enkele ingrepen die mogelijk hebben geholpen bij het tegengaan van die praktijk. Zo werden in 2021 nieuwe bronbelastingen van kracht, die Nederland direct heft op hier gevestigde bedrijven die rente- en royaltybetalingen overmaken naar zusterbedrijven in belastingparadijzen. Daarnaast sloten bijna 140 landen, waaronder Nederland, een overeenkomst om winsten van grote multinationals voor minimaal 15 procent te belasten. Die afspraken moeten voorkomen dat landen met elkaar concurreren om internationale bedrijven binnen te halen door een steeds lager belastingtarief aan te bieden.